Þetta er fyrsta útgáfa, en gert er ráð fyrir nákvæmari afmörkun fuglasvæði (þar sem er tekið tillit til ýmissar þáttar) við næstu endurskoðun.

Þessi gögn eru hluti af verkefninu Natura Ísland en það snýst einkum um að kortleggja útbreiðslu og meta verndargildi vistgerða, plantna og dýra og tilgreina net verndarsvæða á grunni þeirrar vinnu. Meginmarkmið hvað fugla varðar er að (1) fá yfirsýn yfir dreifingu og stofnstærð fugla á landsvísu, (2) skilgreina verndarsvæði og lýsa fuglalífi þeirra á magnbundinn hátt og (3) leggja grunn að reglulegri vöktun svæðanna og viðkomandi fuglastofna. Hér er bent á svæði sem teljast alþjóðlega mikilvæg fyrir þær fuglategundir sem dvelja hér á landi að staðaldri (81 tegund) og birt er nýtt mat á öllum íslenskum fuglastofnum.

Mat á því hvaða svæði teljast mikilvæg byggist á viðmiðum alþjóðlegu fuglaverndarsamtakanna, BirdLife International. Það veltur einkum á stofnmati, þ.e. hversu margir fuglar nýta svæðin hér á landi og hversu hátt það hlutfall er af heildarstofni. Fyrir sumar tegundir eru hvort tveggja traust en fyrir margar tegundir byggir matið á takmörkuðum og oft áratugagömlum gögnum.

Mörk margra svæða eru fremur lauslega og oft gróflega dregin. Fyrir tegundir sem verpa mjög dreift, eins og mófuglar og ránfuglar, verða verndarsvæði óhjákvæmilega mjög stór ef þau eiga að hýsa umtalsverðan hluta viðkomandi stofns. Aftur á móti er oftast auðvelt að afmarka sjófuglabyggðir.

Allmörg svæði, eða 55, hafa verið skilgreind áður sem mikilvæg fuglasvæði, eru friðlýst, á náttúruminjaskrá eða votlendisskrá og þá vegna auðugs fuglalífs að hluta eða öllu leyti. Um 65 mikilvæg fuglasvæði hafa hins vegar ekki verið skilgreind áður.

Í ritinu Mikilvæg fuglasvæði á Íslandi (PDF, 5,7 MB: utgafa.ni.is/fjolrit/Fjolrit_55.pdf ) er gerð grein fyrir þekkingu og aðferðum sem notast er við val svæða, fjallað er um allar tegundir eða hópa og lagt mat á fyrirliggjandi þekkingu. Þá er fjallað um öll svæðin sem teljast alþjóðlega mikilvæg fyrir eina eða fleiri tegundir.

[This is the first edition, a more detailed demarcation of IBAs will be given with the 2nd edition.

This data is a part of a large scale project (Natura Iceland) involving mapping and evaluating the conservation value of habitat types, plants and animals in Iceland; forming a basis for selecting a network of protected areas. The main objectives with regard to birds were to (1) get a reasonable overview of distribution and population sizes of most Icelandic bird species, (2) designate protection areas for priority species, (3) describe the bird fauna of those areas and (4) lay groundwork for monitoring programs and regular status reports for those areas as well as the relevant bird populations. Here, we present a selection of internationally IBAs and new population estimates for 81 species of birds that occur regularly in Iceland. Most notably estimates for breeding waders and songbirds.

Almost half of the areas (55) have previously been designated as IBAs, are protected or on the Register of areas of conservation interest, partially or wholly, due to rich birdlife.

See also the English summary in Fjölrit ‘Mikilvæg fuglasvæði á Íslandi’ (PDF, 5,7 MB: utgafa.ni.is/fjolrit/Fjolrit_55.pdf ).]